Taliban'a yakınlığı ile bilinen Afganistan Ulusal Barış Konseyi Başkanı Muhammed Davud Abidi, Kanal 7 Dış Haberler Muhabiri Aras Fırat Tekeş'in sorularını yanıtladı. 

Kabil Havalimanı, Amerika ile yürütülecek görüşmeler, DEAŞ'la mücadele gibi pek çok konuyu açıklığa kavuşturdu. İşte Abidi röportajından çarpıcı açıklamalar. 

Amerika Afganistan'da ne gibi hatalar yaptı?

Afgan hükümeti neden bu kadar kısa sürede çöktü?

Amerika Birleşik Devletleri'nin yaptığı ilk hata Afganistan'a saldırmak oldu. Bunu yapmamaları gerekiyordu.  Savaştan önce Amerika’yla gerçekleşen görüşmelerde her şeyi konuştuk. Onları Afganistan'a saldırmamaları konusunda defalarca uyardık. Çünkü Afganistan'a girmek kolaydır ancak Afganistan'ı yönetmek çok zordur. Fakat Birleşik Devletler sonunda Afganistan topraklarına girdi. Sadece onlar değil, diğer müttefikleri de Afganistan'a adım attıklarında kültürel, dini ve diğer bütün değerleri görmezden geldiler. Halkın düşünce biçimi, onların izledikleri yol göz ardı edildi. İnsanlar bazı şeyleri yapmaya zorlandı. Ayrıca Amerika hiçbir zaman Afganistan için iyi bir partner olmayı başaramadı.  Karzai ve diğer hükümetler çok rezil durumdaydı. Sosyal hizmetleri halka sunmaktan, eğitim ve diğer ekonomik meseleleri çözmekten aciz haldeydiler. Bu yüzden hükümet sadece 10 gün gibi kısa bir sürede çöktü.

Birincisi insanlar onlarla beraber değildi.

İkincisi yönetmeyi başaramadılar. Onlar Afgan halkı tarafından seçilmiş insanlar değillerdi.

Ayrıca bizim ordumuz baştan aşağı bir yalandan ibaretti. Tamamen hayalet durumundaydılar. Onlar paralarını aldılar fakat askerler hiçbir zaman görev yerlerinde olmadı. İnsanlar mücahitlere şans verdiği için hükümet sadece 10 gün dayanabildi.  

Taliban ülkeyi yönetmek için nasıl bir strateji benimseyecek?

Bundan sonra sosyal hayat nasıl olacak?

Her şeyden önce biz Afganistan'da bugün barışı getirdik, savaş bitti. Artık insanlar ölmeyecek. Stratejimiz barışçıl bir Afganistan kurmak. Kendi kendine barış içerisinde yaşayabilecek bir ülke. Ayrıca komşularımız ve uluslararası kuruluşlarla da iyi ilişkiler geliştirmek istiyoruz. Bizimle çalışmak isteyen bütün ülkelerle çalışacağız. Bu ilişkiler iki ülkenin yararına olacak ve saygı çerçevesinde gerçekleşecek. Afganistan dünyaya sunabilecek birçok zenginliğe sahip. Afganistan'ın jeopolitik konumu oldukça önemli. Bizim ülkemiz çok sayıda maden, gaz, petrol ve diğer rezervlere sahip. Bu nedenle dünyanın bize yeni bir şans vermelerini umuyoruz. Eğer ülkemizi yönetmemiz için bize şans verirlerse bizde diğer ülkeler gibi barış içerisinde yaşayabiliriz.

Taliban ve Pentagon IŞİD'e karşı birlikte çalışacak mı?

Gelecekte bizi yeni bir askeri ittifak mı bekliyor?

Pentagon veya başka bir ordunun yardımına kesinlikle ihtiyacımız yok. Biz savaşı kazandık. Şu ana kadar savaştığımız herkesi yenmeyi başardık. Geçmişte İngilizleri yendiğimizi hatırlatmak istiyorum. Daha sonra Komünistleri yendik. yani bizim kimsenin yardımına ihtiyacımız yok. Ayrıca Afganistan'da sandığınız kadar büyük bir DEAŞ problemi yok. DEAŞ, Afganistan’da hayat bulamaz. Orada büyük işler yapması mümkün değil. Belki sağda solda küçük paketler olabilir ama biz kendi başımızın çaresine bakabiliriz.

Yeni Taliban hükümetini hangi ülkeler destekliyor?

Pakistan ve Taliban arasında nasıl bir ilişki kurulur?

Peki ya İran'ın konumu? (Taliban-Pakistan)

Bizler hükümetimizi aşama aşama kuracağız. İlk etapta başta Türkiye olmak üzere bölge ülkelerinin resmi olarak bizi tanımaları çok önemli. Onlar Afgan halkına ve yönetimine kendilerini göstermeleri için bir şans vermeliler. Yani biz dünyadan şunu istiyoruz; "bize bir şans verin". Afgan hükümeti ve halkı üzerinde artık gereksiz baskı oluşturmaktan vazgeçina. Bu şekilde çok daha iyi bir dost olabiliriz. Hükümetin resmi hesaplarında dondurulmuş halde bulunan yüksek miktarlarda paralara bile el koyuldu. Bunlara ulaşamazsak hükümetin faturalarını ve diğer giderlerini karşılayamayız. Sadece İran değil, Türkiye, Tacikistan, Özbekistan ve diğer bütün ülkelerle kardeşçe, güzel ilişkiler kurmak istiyoruz.

Bizim hiçbir millete karşı beslediğimiz her herhangi bir düşmanlığımız yok. Özellikle Müslüman ülkelerden bahsediyorum. Burada Türkiye'nin rolü çok önemli. Biz Türkiye’nin diğer ülkelerle ilişki kurmamız konusunda yardım edeceğine inanıyoruz. Bu şekilde dünyanın kalanıyla yakınlaşabiliriz.

Çin, bölgedeki ekonomik ve siyasi çıkarlarını korumak için Taliban ile işbirliğini geliştirecek mi? Taliban'ı resmen tanımasını mı bekliyorsunuz?

Şu an hükümet olarak herkesin bizleri tanımasını bekliyoruz ve bunu istiyoruz.  Rusya, Türkiye, Çin, Suudi Arabistan, Katar, Amerika... Hepsinin bizi tanımasını istiyoruz. Çünkü bu bizim en doğal hakkımız. Lütfen Mısır'ı inceleyin. Kahire'de bugün seçimle gelmiş bir hükümet yok fakat bütün dünya onları tanıyor. Neredeyse 30 yıldır doğru düzgün bir seçim gerçekleşmemiş ve seçilmiş bir hükümet olmamasına rağmen insanlar onları tanıyorlar. Bu nedenle biz dünyadan hükümetimizi tanımalarını istiyoruz. Ülkemizi yönetecek yeteneğe sahibiz.

Pilotlar, doktorlar herkes kendi normal işini yapmayı sürdürecek. Bizler politikacılar hakkında konuşuyoruz. Şu anda 42 yıldır savaşın olduğu bir ülkede durumu kontrol altına almayı başardık. Bu başarının bir liderliğe ve yönetime ihtiyacı var. Eğer başarısız olursak halk bize hesabını soracaktır. Gelecek kurabilmemiz için, sahada gerekli adımları atmamız ve Afgan halkının tamamını temsil ettiğimizi göstermemiz gerekiyor.

Taliban çok sayıda Amerikan silahına el koydu. Büyük bir askeri güç kazandılar. Bu durum bölgedeki hangi ülkeler için tehdit oluşturuyor?

Komşu ülkeler için bizimle ilgili hiçbir tehlike söz konusu değil. Fakat şunu açıkça belirtmek istiyorum; herhangi bir ülke bize korku vermeye kalkarsa bizde onların korkusu oluruz. Rusya, Çin, Amerika kim olduğu fark etmez. Eğer yeni bir dayatmayla karşı karşıya gelirsek kesinlikle onlara karşılığını vereceğiz. Çünkü bunu yapacak gücümüz var. Eğer savaşmak istiyorlarsa onlarla savaşmaktan geri adım atmayız. Ama kardeşçe, barışçıl şekilde hareket etmek istiyorlarsa ona göre hareket ederiz.

Silah aslında savaş için bir şey ifade etmez. Mücahitler savaşmaya başladıklarında onların ellerinde neredeyse hiçbir şey yoktu. Ele geçirdiğimiz silahlar bizim için İslam’ın hediyesi olan ganimetlerdir. Fakat bu silahları kimseye karşı kullanmayacağız. Silah ve mühimmatları kendimizi korumak için kullanacağız. Şundan kesinlikle eminim, geçmişte yapılan hataları Afganistan'ın hiçbir komşusu tekrarlamaya kalkmayacaktır. Afganistan’a çevresindeki hiçbir komşusu saldıramaz. Çünkü bunu yapacak güçleri yok. Biz herkesi alaşağı etmeye hazırız. Bizler savaşın şampiyonuyuz. Bugün artık söylemeye çalıştığımız şey, geçmişte yaptığınız hatayı yeniden yapmayın. Artık kimseyle savaşmak istemiyoruz ancak biri bize saldırırsa, dinimizi, çocuklarımızı eşlerimizi korumak zorundayız.

Taliban Türkiye ile iyi ilişkiler geliştirmeyi başarabilecek mi? Kabil havaalanının geleceği ne olacak?

Bizler Türkiye'yi evimiz olarak görüyoruz. İki millet arasındaki ilişki insanların düşündüğünden çok daha derin ve anlamlı. Bizim kalbimiz Türk halkıyla beraber ve eminim ki onların kalpleri de bizlerle birlikte. Fakat şu an birbirimizi anlamak zorundayız. Birbirimizi anlamak için şans vermek zorundayız. Bizler Türk halkının içinde bulunduğumuz durumu anlamasını istiyoruz. Türkiye ile kendimizi çok yakın hissediyoruz çünkü benzerliklerimiz var. Bunun yanında Türkler kendi özgürlükleri için savaştıklarında biz onlara elimizden geldiğince yardım ettik. Bizim gençlerimiz, çocuklarımız bu topraklara gelip savaştılar. Ayrıca elimizdekileri Türk halkına göndermeye çalıştık. Altınlarımızı, gümüşlerimizi. Ve şimdi bizim kardeşlerimizin ve kız kardeşlerimizin devletimizi kurmamız için bize yardım etmelerine ihtiyacımız var. Politik sistemimizi kurmamız, iş ve meslek alanları oluşturmamız, ticaret yapmamız için bu çok önemli. Bu şekilde halkımız kendi sürekliliğini sağlamayı başarabilir. Aynı Türkiye'nin yaptığı gibi... Diğer yandan Türkiye İslam dünyasının lideri konumunda. Bundan kesinlikle eminiz. Türkiye bu konuda anahtar rol oynuyor. Biz şu anda Türkiye'nin tecrübelerini takip etmek istiyoruz. Bu tecrübeyi kullanarak aynı olgunluğa erişebiliriz ve bu bizim için çok önemli.

Şu an Türkiye hükümeti Kabil Havalimanı’nı yeniden onarmak için bize destek oluyor. Türkiye ve Katarla bu konuda ortak bir çalışma yürütüyoruz. Çünkü Amerika geri çekilirken, geride hiçbir şey bırakmadı. Monitörleri bile kırıp gittiler.

Son olarak, Rusya bu süreçte nerede duruyor?

Putin Washington'a karşı nasıl bir politika geliştirecek?

Eğer sınırlarımızı korumamıza izin verirlerse bölgedeki bütün ülkeler güven içerisinde olacaklar. Buna Rusya'da dahil. Moskova geçmişte pek çok kez hata yaptı. Bu hataları yeniden yapmamaları gerektiğini biliyorlar. Bizler onlarla da iyi ilişkiler kurmak istiyoruz.  

KANAL7 DIŞ HABERLER

ARAS FIRAT TEKEŞ

Yorumlar 33 Yorum Var
  • Mirza bey 15.09.2021 22:07
    Xyz adlı yorumcu;Çok cahil ve kötü niyetli birisin.Allah'a ve ahirete inanıyor olsaydın tanımadığın insanlar hakkında böyle iftira etmezdin.Allah senin gibileri ıslah eder.Bir gün anlayacaksın.
  • Burhanettin 15.09.2021 21:57
    hay maşaallah Elhamdulillah işte böyle olmalı müslümanlar birlik beraberlik içinde birbirlerine destek olmalılar. ozaman hiçbir kafir güç bizim önümüzde duramaz. Rabbim yardımcımız olsun. A'miiin.
  • Xyz 15.09.2021 21:52
    Doğru... Talibanla daeş bir tutulamaz. Daeş terör örgütüdür. Taliban, islam adı altında oluşan sözde şeriat uyguladığını sanan bir terör örgütüdür.
  • kayı 15.09.2021 21:44
    buraya bizim şu üç büyükşehir belediye başkanını gönderelim. bir sene sonra geri alalım. bak bakalım nasılda milli ve dini değerlere saygı gösteren insan oluyolar. ha ha haaaaaa.
  • Selahattin Eyyubi 15.09.2021 21:34
    Inşallah islam Devleti muvaffak olacak
Daha fazla yorum görüntüle