Rusya ve Ukrayna heyetlerinin Türkiye'de görüşüp barışa dair yolu açacak açıklamaları tüm dünyaya umut oldu. Peki süreçte neler yaşandı? Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu A Haber'de önemli açıklamalarda bulundu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya lideri Putin'in görüşmelerinden sonra Rusya ve Ukrayna heyetleri İstanbul'da bir araya geldi ve tüm dünyaya umut veren açıklamalar yapıldı. Müzakerelere katılan ve görüşmenin mimarlarından olan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu A Haber'de önemli açıklamalarda bulundu.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun açıklamaları:
"Her şeyden önce Türkiye'nin iki tarafı bir araya getirmesi ve iki tarafında toplantılar Türkiye'nin olmasını istemesi Türkiye'ye duyulan güvenin göstergesidir.
Bu da izlediğimiz dengeli ilkeli politikanın bir sonucudur. Türkiye doğruya doğru, yanlışa yanlış ve yapabileceklerini söyleyen yapamayacaklarını da aynı şekilde açıklayan bir tutum sergiledi.
Şu anda savaşın sona erdirilmesi için çaba sarf ediyoruz. Çok ciddi bir tehdit var ve savaşın sona erdirilmesi için mücadele ediyoruz.
Bu konuda en çok çaba sarf eden ülke Türkiye. En anlamlı netice İstanbul'da alındı. Ukrayna tarafsız politikaya hazır, güvence istiyor.
SON KARAR LİDERLERDE
Kırım ve Donbass bölgelerinini statüsü konuşuluyor. Bu konuda karar liderlerde olacak. İki ülke Kırım ve Donbass'ı silah altında tartışması doğru değil. Önce ateşkes ilan edilip daha sonra müzakere edilmesi daha doğru.
PUTIN TÜRKİYE'YE GELECEK
1-2 hafta içinde dışişleri bakanları yeniden bir araya gelebilir. Putin, Yüksek Düzeyli İş Birliği Toplantısı kapsamında Türkiye'ye gelecek.
TÜRKLERİN TAHLİYESİ NE DURUMDA?
Mariupol'de 30 vatandaşımız kaldı. Eğer insani koridor açılırsa vatandaşlarımızı hızlıca Mariopul'dan çıkartacağız. Ukrayna'dan şu ana kadar 16 bin 600 civarında vatandaşımızı tahliye ettik. Aileleri ile 190'a yakın vatandaşımızı da çıkartacağız.
A400M UÇAKLARININ DURUMU
Öncelikle hava sahasının açılması lazım. Ukrayna hava indirme olmasın diye havalimanının çevrelerini ciddi anlamda koruyor. Mayınlama işlemi de yapılmış. Hava sahası açılmadan uçakları çıkartamayız. Ancak uçakların durumu ile ilgili herhangi bir risk yok. MSB'ye günlük bilgiler geliyor.
TÜRKİYE GARANTÖR ÜLKE OLACAK MI?
Bu konu tam anlaşılmadan kesin yorumlar yapmak doğru değil. Rusya'nın Batılı ülkelerin garantörlüğüne karşı çıktığına dair bilgiler de doğru değil. Ukrayna'nın teklifi P5+Almanya ve Türkiye'ydi. Rusya'nın buna itirazı olduğuna dair bugüne kadar bir itirazı oldu mu? Tam tersine Ruslar 'Almanya ve Türkiye'nin garantör olmasına karşı değiliz' dediler. Farklı ülkeler de zikredildi. Bizim İstanbul'da edindiğimiz izlenim şu; P5+Almanya ve Türkiye'ye ilaveten Kanada da var. Sonuçta bu ülkelerin ismi zikredildi ve gönüllü olarak katılmak isteyen ülkelere de bunun açık olduğunu gördük. Ukrayna, NATO'ya üye olmayacağım ama benim güvenliğimin garanti edilsin diyor. Bugün hatırı sayılı bir gazete Türkiye'nin oraya asker göndereceğini söylüyor. Böyle bir şey yok.
ABRAMOVİÇ NEDEN BARIŞ GÖRÜŞMELERİNE KATILDI?
Dikkat ederseniz Abramoviç, Cumhurbaşkanınımızn hitap ettiği masada yoktu. Bizim yanımızdaydı. Rusya ve Ukrayna tarafı da kendisine sıcak bakıyor. Hatta kendisi ABD ve Avrupa yaptırımlardan muaf tutuldu. Abramoviç de bu savaşın sonlandırılması için samimi bir çaba gösteriyor. Bir taraftan resmi bir taraftan gayriresmi görüşmelerin olması doğal. Bizim Rusya ile yaşadığımız uçak düşürme krizinde bizden de iş insanları Rusya ile görüşmüştü.
RUS GAZININ TÜRKİYE'YE TEDARİĞİNDE SORUN ÇIKAR MI?
Türkiye yaptırımlara katılmadı. Rus gazının tedariğinde kısa sürede sıkıntı olmayacak. Ama herkes şimdi enerjide çeşitliliğin şart olduğunu düşünüyor. TANAP projesi var, TAP var. Bu projelerin kapasitesinin genişletilmesi gündemde. Irak'tan iki petrol boru hattı var. Biri DAEŞ tarafından tahrip edilmiş durumda. Doğu Akdeniz'in önemi burada anlaşılıyor. Ekonomik güzergah Türkiye'dir. İsrail ile atılan yeni adımlar sayesinde, Berat Bey döneminde baya bir aşamaya gelinmişti. Hem Filistin hem İsrail'e mayısın ortasında bir ziyaretimiz olacak. Tarih netleşmeye başladı. Bu bölgedeki gazın da Türkiye'deki boru hatlarına bağlanarak Avrupa'ya aktarılması planlanıyor. Kısa süreçte ikamesi zor. Bizim dışa bağımlılığımız azalıyor. Alternatif enerji, yenilenebilir enerjiye yatırımlarımız var. Enerji Bakanlığımız daha güvenli ve pratik yöntemleri görüşüyor. Enerji bağımlılığımızı azaltmamız lazım. Sakarya Gaz Sahasındaki doğal gazı 2023'te Türkiye'ye getirilmesi ile Türkiye önemli bir noktaya gelecek.
TÜRKİYE-ABD-AB İLİŞKİLERİ
Aslında AB ve ABD, Türkiye'nin dünya için oynadığı rolün bilincinde. Türkiye'nin AB ve dünya ekonomisine katkısı ortada. Bunu tüm dünya görüyor, AB de görüyor. AB ve ABD'nin bunları hemen unutmaması gerekiyor. İhtiyaç duyunca yanaşıp, daha sonra mesafeli duruyorlar. Böyle davranarak küresel aktör olabiliyor mu AB, olamıyor. Sonuçta Türkiye ile ilişkilerde bunları unutmamaları gerekiyor. Bu ülkelerin Türkiye ile ilişkilerini geniş açıdan bakarak devam ettirmeleri gerekiyor.
NATO içinde ve AB içinde artık Türkiye'ye yönelik kısıtlamaları kaldıralım düşüncesi ağır basıyor. Kanada bile artık 'gözden geçirelim' diyor. ABD ile F-35 konusu halen tıkanmış durumda. Biz bu süreçte hem Avrupa'nın hem de ABD'nin Türkiye'ye yönelik daha adil olmalarını istiyoruz. Türkiye'nin kıymetini iyi bilmeleri gerekiyor.
TÜRKİYE-ERMENİSTAN YAKINLAŞMASI
Azerbaycan ile istişare etmeden bizim radikal konularda adım atmamız söz konusu değil. Savaş bittikten sonra biz hep pozitif mesajlar verdik. Azerbaycan kapsamlı bir barış anlaşması teklifinde bulundu. Ermenistan'ın kabul etmesi gerekiyor."