Dönemin Başbakanı Necmettin Erbakan’ın girişimleriyle, 1990ların ortalarında kurularak dünyanın en kalabalık 8 Müslüman ülkesini aynı çatı altında toplayan D-8, D-20 hedefine doğru yaklaşıyor. G-20’ye alternatif olması beklenen D-8’in yeniden canlandırılması için Ankara harekete geçti. D-8’in genişletilip D-20’ye yükseltilmesi için Ankara, Müslüman ülkeler ile bir süredir yoğun bir diplomasi trafiği yürütüyor.
KATILACAK ÜLKELER
12 üye potansiyel ülke arasında ise Azerbaycan ve Özbekistan başta olmak üzere Fas, Cezayir, Tunus, Katar, Kuveyt, Irak, Senegal, Lübnan, Ürdün ve Libya’nın isimleri geçiyor. Söz konusu ülkelerin katılımıyla örgütün genişletilerek başta ekonomik alanda iş birliği olmak üzere teknoloji, enerji, sağlık ve kültürel alanda iş birliklerinin canlandırılması amaçlanıyor.
“DAHA AKTİF OLMAYI ZORUNLU KILIYOR”
Uzun süredir ‘İsmi var, cismi yok’ eleştirilerine maruz kalan ve rutin toplantıların ötesine geçemeyen D8’in genişleyerek D-20’ye yükseltilmesini değerlendiren uluslararası ilişkiler uzmanı Prof. Dr. Bilal Sambur, Türkiye’nin öncülüğündeki bu hamlenin Müslüman ülkeler arasında birçok alanda iş birliğine katkı sağlayacağı görüşünde.
Prof. Dr. Sambur “D-8, Erbakan’ın atılımıyla çok ciddi bir girişim olarak görülmesine rağmen sonraki süreçte çok etkili olamadı. Fakat şu anda dünyadaki mevcut gelişmeler Müslüman ülkeler arasında yeni bir iş birliği formatının geliştirilmesini, uluslararası ilişkilerde ve sorunlarda daha aktif olmasını zorunlu kılıyor” dedi.
G-20’YE ALTERNATİF OLACAK
“D-8’in D-20’ye çıkarılması G-20’ye alternatif bir yapılanma olarak düşünebiliriz” diyen Sambur, “Müslüman ülkelerin böyle bir birlik içinde ticari, teknolojik, sağlık ve kültürel alanlarda daha aktif iş birliği içinde olmasını ve belirli periyotlarla bir araya gelip karşılıklı projeler geliştirmelerinin yararlı olacağını düşünüyorum” diye konuştu. Erbakan’ın D-8 ile ilgili ‘yeni bir dünya mümkün’ diye bir sloganı olduğunu hatırlatan Sambur “D-8’nin D-20’ye çıkarılması ‘yeni bir dünya mümkün’ sloganının ete kemiğe büründürülmesi için yapılmak istenen bir gelişme olarak da değerlendiriyorum” ifadelerini kullandı.
D-8’İN AMAÇLARI
D-8 resmi olarak 15 Haziran 1997’de İstanbul’da gerçekleştirilen Devlet ve Hükümet Başkanları zirvesinde İstanbul Deklarasyonu ile ilan edildi. Örgütün amaçları, üye devletlerin küresel ekonomideki pozisyonunu güçlendirmek, ticaret ilişkilerinde bu ülkelere yeni fırsatlar oluşturmak ve ticareti çeşitlendirmek, uluslararası düzeyde karar alma sürecine katılım sağlamak ve hayat standardının güçlendirilmesiydi.
