Karaşahin helikopterinin üretiminin tamamı TEİ'ye ait.
MOTOR ÜRETİMİNDE HANGİ KATEGORİDEYİZ?
Havacılık motorlarında sektör ve yaklaşım olarak iki ana yaklaşım var. Bir batı teknolojileri. ABD, Avrupa ve bizim de içinde olduğumuz. Bu motorları batı teknolojileriyle mantığıyla geliştiriyoruz. Doğu teknolojisinin mantığı farklı. Ama felsefe ve altyapı tamamen farklı. Bizim altyapımız batıya uygun olduğu için bu çerçevede geliştirdik.
Çin, her yıl 5-10 milyar dolar arasında para akıtıyor bu işlere. Hindistan kendisi denedi. 17 yıl uğraştılar, istedikleri gibi bir şey çıkmadı. Kolay iş değil. Sadece bilgi yetmiyor. İmalat yeteneği gerekiyor. Tasarım güçlü, matematik güçlü ama üretecek yer bulamıyorsun. Bu motoru biz tasarladık. Herkesi dolaştık Ukraynalılar dahil. İmal etmelerini istedik, cevap yok. Sana biz satalım diyor.
Bir üst lige çıktık. Kendi motorunu geliştirenlerin ligine. Almanların tamamen bağımsız, kendi motorları yok. Teknolojileri var ama politik sebeplerden... Japonlar daha yeni geliyor. Biz ilk 4 devin peşinden gidiyoruz.
İlk önce istikrara ihtiyacımız var. 90'larda 10 ayda hükümet değişiyordu. Güçlü siyasi irade lazım ve bunun uzun sürmesi lazım. Bir karışıklık oldu ülkede Allah korusun, her şey dururdu, boşa giderdi. Devlet politikalarının sürekliliği lazım.
"5. NESİL UÇAK MOTORUNU YAPABİLECEK KAPASİTEDEYİZ"
Milli Muharip Uçağı 5. nesil. Savaş uçakları süpersonik hızla uçabiliyorlar. Yakıtı ne kadar iktisatlı kullansanız da ideal yakma noktası var. Yanma olasılığını ideal noktaya koyuyorsunuz. Hala egzozda toplam oksijenin 3'te 2'si kadar yanmamış oksijen var. İşte savaş uçaklarında uçağın arkasına boru gibi bir bölüm ekliyorlar. Oraya yakıtı tabiri caizse kovayla döküyoruz. Motorun gücü bir anda yüzde 50 artıyor. Dehşet bir etkiye ihtiyacınız var. O yüzden art yakıcıyla yapılıyordu. 3-5 dakika çalıştırırsanız yakıtı bitirirsiniz. İşte 5. nesil art yakıcıyı yakmadan süpersonik uçabilen uçaklar. TEİ olarak bu motoru yapabilecek duruma geldik.
