Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçen Türkiye’de 6'lı koalisyon masası, Parlamenter Sistem'e dönmek için birlik oluşturdu. CHP'nin başını çektiği ittifakın anlaşabildiği tek konu olan “parlamenter sistem”, yürürlükte olduğu ülkelerde siyasi istikrarsızlık sebebiyle kaos ve kargaşaya sebep olmaya devam ediyor. 2021’den beri kalıcı hükümetin kurulamadığı Bulgaristan’daki 5. seçimden yine “seçim” çıktı.
Bulgaristan'da son 2 yılda 5’inci kez düzenlenen erken genel seçimlerde, seçimi GERB ve SDS’den oluşan iki partili ittifak kazandı. Ancak iki parti de parlamentoda hükümeti kuracak çoğunluğa ulaşamadı.
Eski Başbakan Boyko Borisov liderliğindeki “Bulgaristan'ın Avrupalı Geleceği için Vatandaşlar Girişimi” (GERB) ile “Demokratik Güçler Birliği” (SDS) partilerinden oluşan ittifak, oyların yüzde 26,54'ünü alarak seçimi birinci sırada tamamladı.
ERKEN SEÇİM KAPIDA
Hiçbir siyasi partinin mecliste 121 sandalyeye ulaşamadığı seçimde, partilerin yakında koalisyon hükümeti kurmak için görüşmelere başlaması bekleniyor. Uzmanlar, meclisteki partilerin koalisyon kurmakta güçlük çekeceğini belirterek, seçim sonucunu “toplumun bölünmesinin açık işareti” olarak nitelendiriyor. Uzmanlar sonbaharda düzenlenecek yerel seçimlerle birlikte Bulgaristan’ın yeniden erken seçime gideceğini ön görüyor…
Türkiye’de 6’lı koalisyon masasını oluşturan CHP, İyi Parti, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, Deva Partisi, Demokrat Parti’nin ülkeye ortak vaadi olan Parlamenter Sistem, yakın dönemde Avrupa’da ve dünyada birçok ülkede siyasi belirsizliğe yol açtı.
İtalya’dan İngiltere’ye, İsrail’den Belçika’ya, Bosna’dan Peru’ya geniş coğrafyada aylar boyunca kurulamayan hükümet, yönetilemeyen ülke, çatırdayan ekonomi örneklerini gösterdi.
İşte dünyadan Parlamenter Sİstem manzaraları:
BULGARİSTAN: 14 Kasım 2021'de yapılan seçimlerin ardından kurulan 4'lü koalisyon hükümeti 6 ay görev yapabildi. 2 yılda 5 defa seçim yapılan Bulgaristan’da önceki gün yapılan seçimden de hiçbir parti hükümet kuracak çoğunluğa ulaşamadı.
İTALYA: Mario Draghi liderliğindeki geniş katılımlı koalisyon hükümeti 1 yılda çöktü. Parlamentonun feshedilmesiyle, ülke tarihinde 9’uncu kez erken seçime gidildi.
İtalya'nın yeni başbakanı Giorgia Meloni, ülkede Başkanlık Sistemi'ne ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Meloni, başbakan olarak ilk konuşmasında istikrarlı hükümet için İtalya’nın Başkanlık Sistemi’ne geçmesi gerektiğini savundu. Meloni, “İtalya’nın istikrarı güvence altına alan ve halk egemenliğini yeniden merkeze alan, başkanlık sistemine dayalı bir anayasa reformuna ihtiyacı olduğuna inanıyoruz. Başkanlık sistemi karar verici bir demokrasi anlamına geliyor.” dedi.
[İtalya Başbakanı Meloni, başkanlık sistemine geçmek istiyor] İtalya Başbakanı Meloni, başkanlık sistemine geçmek istiyor
İNGİLTERE: İngiltere'de 2016'dan bu yana 5 hükümet değişti. Lizz Truss hükümeti sadece 44 gün dayanabildi.
HOLLANDA: 299 gün hükümet kurulamayan Hollanda'da 4 partili yeni koalisyon hükümeti 10 Ocak 2022'de göreve geldi.
ALMANYA: Eylül ayında yapılan seçimlerin ardından Almanya'da Sosyal Demokrat Parti, Hür Demokrat Parti ve Yeşiller'in sürdürdüğü koalisyon hükümeti 59 gün sonra kurulabildi.
BELÇİKA: Mayıs 2019'da yapılan seçimlerin üzerinden geçen 605 gün sonra bir hükümet kurulabildi.
İSVEÇ: Hükümet 2021 yılında bir kira düzenlemesi nedeniyle dağıldı. İsveç’in ilk kadın başbakanı Magdalena Andersson göreve başladıktan 7 saat sonra istifa ettiğini açıkladı. Kristersson koalisyon hükümeti ise seçimden 36 gün sonra kurulabildi.
İSPANYA: İspanya'da 249 gün sonra Ocak 2020'de 6 partinin desteğiyle kurulan koaliyon Katalonya ile bağımsızlık talebi için masaya oturmayı kabul etti.
BOSNA HERSEK: Bosna Hersek’te, 2018 seçimlerinde hükümeti kurmak tam 14 ay sürdü.
SIRBİSTAN: 3 Nisan'da sandığa giden Sırplar seçimden 7 ay sonra hükümeti kurabildi.
PERU: Başbakan Anibal Torres istifa ederek, ülkede son bir yıl içinde istifa eden 4’üncü başbakan oldu.
İSRAİL: Ülkede kurulamayan hükümetler nedeniyle son 4 yılda 5 seçim yapıldı. Son seçimde Netanyahu, 6 partili koalisyonla hükümeti kurabilecek çoğunluğa ulaştı. Ancak hukuki yönde bir kanun hazırlayan 6’lı koalisyon ülkeyi krize sürükledi, haftalardır süren sokak eylemleri çatışmaya döndü, “iç savaş” söylemleri dillendirilmeye başlandı.
