Neo-Conservatizm, ya da yeni muhafazakarlık.. Herkesin bildiği şekliyle ise neoconcular..
Aslında yeni ya da muhafazakar değiller. 1970'lerde ortaya çıktılar. Demokratlar arasında, Amerika karşıtlığına ses çıkarılmamasından yakınan liberaller kurucuları..
Kendi lehlerine kullanabilecekleri teröristleri, özgürlük savaşçısı olarak görebiliyorlar. Aynı Suriye'de PKK/YPG'yi gördükleri gibi. Ve savaştan besleniyorlar. Ayrıca İslam'a da düşmanlar.
Donald Trump 2016'da Amerika başkanlığa geldiğinde bu neocon zihniyeti fazlasıyla taşıyordu aslında. Yine dilinde savaş karşıtlığı vardı. Fakat Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak Korgeneral Raymond McMaster'ı seçti. McMaster, Trump'ın önüne istediği savaş yanlısı askeri planları getirmediği için görevinden oldu.
Günümüzde bu hataya düşmemiş gözüküyor. Çünkü aynı görev için seçtiği isim neocon kimliğiyle tanınan Mike Waltz. Peki bu kez isteği neoconlarla çalışmak mı gerçekten?
Bu soruyu sormamızın çeşitli sebepleri var. Öncelikle 16 Mart 2023'e dönelim. Trump kendi ismini taşıyan internet sitesinde 2024 seçim kampanyasına ilişkin değerlendirmelerde bulunmuş, Amerikan derin devletine karşı çarpıcı ifadeler kullanmıştı.
Örneğin, "Özgürlük ve demokrasi getireceğiz diye bizi savaştan savaşa sürükleyen Neocon'ların kökünü kurutacağız." demişti.
Amerikan müesses nizamına adeta savaş açmış bir Trump portresi vardı o konuşmada. Hakkında açılan davalarla uğraşıyor, lekelenen ismini temize çıkarmaya çalışıyordu.
Aday olup olmayacağı tartışma konusuydu. Tüm engelleri geride bırakıp aday olmayı başardı. Tarihler 13 Temmuz 2024'ü gösterdiğinde farklı bir manzarayla karşılaştı dünya. Trump'a suikast düzenlenmişti..
Donald Trump, suikasttan kurtuldu. Daha sonrasında gerçekleşen suikast girişimleri de sonuçsuz kaldı. Kim neden öldürmek istiyordu Trump'ı? Fikirlerini tehdit gören kimler vardı? Bugün tekrar sormakta fayda var.
Adaylık kampanyasını bir önceki dönemde olduğu gibi savaş karşıtı bir kimlikle yürüten Trump'a elbette savaş yanlıları engel olmak isteyecekti. Peki Failler neoconlar mıydı?
Ukrayna-Rusya savaşında Trump'ın görüşlerini biliyoruz. Savaşı bitirmekten bahsediyor. Bunu nasıl yapacağına ilişkin ise bir yol haritası açıklamış değil. Peki Neoconlar ne istiyor? Ekonomik olarak, çok uluslu şirketlerin kar oranlarında artış görmek istiyorlar. İsrail'in, daha doğru bir ifadeyle siyonizmin tüm koyduğu hedeflere ulaşmasını istiyorlar.
Savaşlardan besleniyorlar. "Rusya'nın enerjisini Ukrayna'da harcayalım." istiyorlar mesela. Ayrıca bu savaşlar, silah tüccarlarının da cebini dolduruyor hiç şüphesiz.
Ek olarak Dolar borcu bulunan Amerika'nın, doların değerinin artması da işine gelmiyor. ABD için dünyada istikrarsızlığın devamı oldukça önemli.
Yine de Trump için "neoconlarla veya küreselcilerle mücadele edecek" demek de doğru bir ifade olmuyor. Çünkü açıkladığı kabine oldukça şaibeli.
ABD'nin yeni Dışişleri Bakanı olmaya hazırlanan Mark Rubio, 2022 yılında Rusya Ukrayna'ya saldırdığında Amerikan Senatosunda silah yardımını alkışlıyordu. Şimdi ise fikir değiştirmiş gözüküyor. Ukrayna'yı finanse etmenin Amerika'ya milyarlarca dolara mal olduğunu dile getirerek mevcut yönetimin aksine buradaki desteğin azalması yönünde fikir beyan ediyor.
Az önce adını zikrettiğimiz bir başka kritik isim, Trump'ın kabinesinde Ulusal Güvenlik Danışmanlığı yapacak Mike Waltz'a bakalım. O da Rubio gibi Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy'e "Rusları kovmak için ne ihtiyacı varsa verelim" derken, şimdi çizgisini değiştirmiş gözüküyor. Ukrayna'ya gönderilmek üzere oylanan yardım paketlerine ret oyu veriyor.
Halbuki her iki isim de bir dönemin azılı neoconcuları. Yani Trump'ın kabinesinde eski neoconlar var.
Belki de değişen bir şey yok. Açıklamalar ve eylemler neoconlarca dikte edilen bir denge politikasının bir gereği..
Buradaki kafa karışıklığını zaman giderecek gibi gözüküyor. Çünkü Küreselciler, birbirine karşı çıkan iki temel kavram üzerinden strateji kuruyor. Böylece tepkileri ve itirazları önceden tespit ederek karşı tarafı yönlendirmeye çalışıyorlar.
Amerika, şayet böyle bir mücadelenin içindeyse fazlasıyla kaotik günlerin yaklaştığı varsayımında bulunulabilir.
Trump, tüm bunlarla mücadele ettiğini sanıyor ve küreselciler tarafından piyon olarak kullanılıyor da olabilir.
Cevapları, Trump'ın söylemlerinden çok eylemleri bizlere gösterecek..