2024 yılına ilişkin gelir beyanlarının açıklanmasının ardından gözler düşük gelir bildiriminde bulunan meslek gruplarına çevrildi.
Eczacıların 66 bin TL, kuyumcuların 42 bin TL, kuaförlerin ise yalnızca 4 bin TL gelir beyan ettiğini hatırlatan Vergi Uzmanı İsmail Vefa Ak, “Vergi politikası bir ülkenin ekonomik mimarisinde adalet duygusunu ve devletin güvenliğini etkileyen temel bir alan. Bu politikalar gelir dağılımını dengelemeli ve kamu finansmanını sürdürülebilir kılmalıdır” dedi.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in son dönemdeki proaktif yaklaşımını değerlendiren Ak, meslek gruplarına ait gelir beyanlarının ilk kez şeffaf biçimde kamuoyuyla paylaşılmasının “vergi disiplinini oluşturma yönünde tarihi bir adım” olduğunu söyledi.
ÜLKE EKONOMİSİNE 300 MİLYAR DOLARLIK ZARAR
Türkiye’de kayıt dışı ekonominin uzun yıllardır gündemde olduğuna dikkat çeken Ak, “2000’li yılların başında yüzde 40-50 seviyelerinde olan kayıt dışı ekonomi, bugün yüzde 30’ların altına indi. Ancak hâlâ OECD verilerine göre yüzde 23-25 aralığında. Bu oran, 1.3 trilyon dolarlık milli gelirin dörtte birine, yani 300 milyar dolardan fazlasına denk geliyor” diye konuştu.
VERGİ KAÇAKÇILIĞINA SIKI DENETİM
Günümüzde tüm ekonomik faaliyetlerin dijital ortamda izlenebilir hale geldiğini vurgulayan Ak, “Artık özel sektör kadar kamu da bilgi teknolojilerini etkin kullanıyor. Banka hareketleri, alışverişler, IBAN üzerinden yapılan ödemeler vergi izine dönüşüyor. Bu sayede hem kayıt dışılık azalacak hem de bütçe açığı denetimlerle kapatılacak” dedi.
Denetimlerin vergi adaleti açısından en önemli araç olduğunu belirten Ak, “Mehmet Şimşek iki yılı birden denetim yılı ilan etti. Sadece eksik beyan edilen vergiler değil, buna ek olarak vergi ziyaı ve usulsüzlük cezaları da uygulanacak” ifadelerini kullandı.
VERGİ KAÇIRANA REKOR CEZA: 20 MİLYON TL
Vergi cezalarının geçmişe göre çok daha caydırıcı hale geldiğini vurgulayan Ak, “Örneğin, 100 bin TL vergi kaçırılırsa aynı tutarda ceza kesiliyor. Üstelik yıllık yüzde 54 gecikme zammı da ekleniyor. Bu, 1 milyon TL vergi borcunun bir yıl sonunda 1.5 milyon TL’yi aşması demek” diye konuştu.
Ak, ayrıca “POS tefeciliği, başkasının POS’unu kullanmak, belge düzenlememek, IBAN ya da elden tahsilat yapmak gibi usulsüzlüklerin cezası da 20 milyon TL’ye kadar çıkabiliyor. Bu tutar her yıl yeniden değerleme oranı kadar artıyor” dedi.
Son olarak vergi kaçırmanın artık geçmişe göre çok daha maliyetli olduğunu belirten Ak, “Ekonomi yönetimi bu süreci hassas dengelerle yürütüyor ama denetimi odağa almış durumda. Vergi kaçağı artık hem çok riskli hem de çok pahalı” değerlendirmesinde bulundu.
