30 Ağustos'un ismi ABD eliyle böyle değiştirtmiş: Çocuklarınız asla öğrenmeyecek

  HABER7

Türkiye'de 30 Ağustos Zafer Bayramı her yıl olduğu gibi bu yıl da büyük bir coşkuyla kutlandı. 30 Ağustos 1922'de Türk ordusunun Dumlupınar'da zaferle sonuçlanan Büyük Taarruz'u anmak için yapılan kutlamalar sonrası TEI Genel Müdürü Mahmut Akşit'in geçmişte yaptığı bir konuşma yeniden gündem oldu. 

TAYYARE ADI SİLİNDİ

Akşit, geçmişte yaptığı bir konuşmada tarihten silinen ve Türk halkına unutturulan 30 Ağustos Zafer Bayramı ile ilgili ilginç bir detayı anlatmıştı. Akşit, 30 Ağustos Zafer Bayramı'nın isminin 30 Ağustos, “Zafer ve Tayyare Bayramı” olarak başladığını ancak ABD'den alınan Marshall Yardımları sonrası Türk halkına havacılığın önemini unutturmak ve hafızalardan silmek için "Tayyare" adının 1950'li yıllarda kaldırıldığını söylemişti. 

PEKİ NASIL OLDU?

Edinilen bilgilere göre, Türkiye'nin kuruluşunun ardından Türk Hava Kuvvetleri'ne büyük önem verildiğinin önemi için Türk Tayyare Cemiyeti 1925 yılında 31 Ağustos'un Türk Tayyare Bayramı olarak kutlanmasını kabul etti. Ancak 1926 yılında bayramın tarihi 30 Ağustos olarak değiştirilerek Zafer Bayramı ile birleştirildi. 

Bakanlar Kurulu kararıyla 25 Ağustos 1926'dan itibaren 30 Ağustos “Zafer ve Tayyare Bayramı” olarak kutlanmaya başlandı. 27 Mayıs 1935 tarihli “Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun” da “Tayyare Bayramı” ifadesine yer verilmemiş olmasına karşın, uygulamada 1926'dan itibaren 30 Ağustoslar “Zafer ve Tayyare Bayramı” olarak kutlandı.

Türkiye havacılığa önem vererek 1926 ile 1945 yılları arasında 4 adet uçak fabrikası kurdu. 

1926'da TOMTAŞ Kayseri Uçak Fabrikası kuruldu.
1932'de Eskişehir Tayyare Tamir Fabrikası kuruldu.
1941'de THK Ankara Etimesgut Uçak Fabrikası kuruldu.
1945'te THK Ankara Gazi Uçak Motoru Fabrikası kuruldu.

Ancak 1948 yılında ABD'nin Marshall yardımlarından yararlanmak için girişimlerde bulunulduğunda ABD yardımlar karşılığında Türkiye'nin havacılık alanındaki hamlelerinden vazgeçmesini şart koştu. ABD, Türk halkına havacılık ve uçak sanayinin unutturulması için 30 Ağustos Zafer ve Tayyare Bayramı'ndan 'Tayyare' isminin kaldırılmasını talep etti. Türkiye'nin talebi kabul etmesinin ardından 30 Ağustos Zafer ve Tayyare Bayram'ı, 30 Ağustos Zafer Bayramı olarak kutlanılmaya başlandı.