ABD Başkanı Donald Trump'ın, Ukrayna'ya uzun menzilli Tomahawk seyir füzeleri tedarik etme yönünde tarihi bir karara yaklaştığı bildirildi. Batılı yetkililere göre bu adım, büyük ölçüde Rusya'nın Ukrayna'nın elektrik şebekesine yönelik son yıkıcı saldırıları tarafından tetiklendi.
KyivPost haber sitesine konuşan konuyla ilgili kaynaklar, bu hamlenin stratejik olarak sadece Ukrayna'nın savunmasını güçlendirmekle kalmayıp, aynı zamanda başta Taurus füzeleri konusunda isteksiz davranan Almanya olmak üzere Avrupalı müttefikleri "aynı adımı atmaya" zorlamak için hesaplandığını belirtti. ABD Donanması'nın 2500 kilometre menzilli bu sembol silahının potansiyel teslimatı, Trump'ın Avrupalıların tereddütünü sona erdirmek için gerekli bir katalizör olarak gördüğü önemli bir politika değişikliğine işaret ediyor.
Bu baskının şimdiden kamuoyuna yansıyan diplomatik sonuçlar doğurduğu görülüyor. Almanya Başbakanı Friedrich Merz, pazartesi günü yaptığı açıklamada, "Ukrayna'daki savaşa son verilmesine yardımcı olma yönündeki ortak çabalarımız" hakkında Trump ile görüşeceğini duyurdu.
ZELENSKİ-TRUMP ZİRVESİ
Bu stratejik manevraların doruk noktası, Washington'da gerçekleşecek yüksek profilli bir toplantı olacak. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin, kritik askeri kabiliyetleri güvence altına almayı amaçlayan bir ziyaret kapsamında cuma günü Beyaz Saray'da Trump ile bir araya gelmesi planlanıyor.
Trump'ın son dönemdeki sinyalleri, Rusya'nın barış görüşmelerine yanaşmamasından duyduğu hayal kırıklığının arttığına ve Moskova'nın daha önce ikili ilişkileri yok edeceği uyarısında bulunduğu uzun menzilli silahlar konusunda bir politika değişikliğine gidebileceğine işaret ediyor.
Trump, pazar günü bu ültimatomu vurgulayarak şu ifadeleri kullandı: "[Rusya'ya] 'Bakın, eğer bu savaş çözülmeyecekse, onlara Tomahawk'ları göndereceğim' diyebilirim. Tomahawk inanılmaz bir silah, çok ofansif bir silah. Ve dürüst olmak gerekirse, Rusya'nın bunu görmesine gerek yok."
AMAÇ AVRUPA'YA UKRAYNA BASKISI
Kaynaklara göre tehdidin kendisi, hem Moskova hem de tereddütlü Batılı ortaklar üzerinde büyük bir baskı kurmak üzere tasarlandı. Zelenski, sosyal medya hesabından yapacağı ziyareti duyurarak, ana odak noktasının "barış adına Rusya üzerinde baskı kurmayı amaçlayan hava savunması ve uzun menzilli kabiliyetlerimiz" olacağını belirtti. Başbakan ile üst düzey savunma ve güvenlik yetkililerinden oluşan heyetinin yola çıktığını doğrulayan Zelenski, ayrıca savunma ve enerji şirketleriyle de görüşeceğini ekledi.
STRATEJİK SAVUNMA İŞ BİRLİĞİ HEDEFİ
KyivPost'a konuşan bir başka kaynak, Zelenski'nin ziyaretinde Ukrayna'nın ABD'nin iç füze savunma stratejisindeki potansiyel rolünün de araştırılacağını söyledi. Bu bağlantı, Trump'ın "Amerika için Altın Kubbe" (Golden Dome for America) adlı füze savunma girişiminin bir parçasını oluşturuyor. Program, Rusya, Çin ve Kuzey Kore gibi nükleer rakiplerden gelen artan tehditler karşısında, hipersonik füzeler de dahil olmak üzere her türlü hava tehdidine karşı ABD savunmasını modernize etmeyi amaçlıyor.
Kaynaklar, Tomahawk kararının ABD'nin iç güvenlik programlarıyla ilişkilendirilmesinin, konunun sadece bir dış yardım meselesi olmadığını, aynı zamanda Ukrayna'nın askeri mücadelesinin daha geniş ve ileriye dönük bir Amerikan güvenlik stratejisine entegre edildiğini gösterdiğini belirtti.
ABD'YE DAVETİN SEBEBİ TOMAHAWK SEYİR FÜZESİ
ABD merkezli düşünce kuruluşu Saratoga Vakfı Başkanı Glen Howard'a göre, Tomahawk hamlesi, Rusya'nın savaşma kabiliyetini doğrudan etkilemek de dahil olmak üzere çok sayıda amacı olan hesaplanmış bir gerilim artırma stratejisi olarak görülüyor.
Howard, KyivPost'a yaptığı değerlendirmede, "Trump'ın Gazze'deki son eylemlerini, Rusya'ya karşı bir 'azami baskı' kampanyasını agresif bir şekilde yeniden canlandırmak için kullandığına inanıyorum. Hatta spekülatif olarak, Tomahawk seyir füzelerinin transferini kamuoyuna duyurmak için Başkan Zelenski'yi davet ediyor olabilir" dedi. Howard, bu gecikmenin Putin'e yönelik "son bir uyarı" ve "'Sana söylemiştim ama barışı seçmedin' anlamına gelen bir 'son şans' mesajı" olduğunu öne sürdü.
Uzman ayrıca teknik ve stratejik değişime de odaklandı: "Tomahawk'ların eklenmesi, Rusya'nın rafineri kapasitesi için 'ölüm öpücüğü' olabilir." Howard, Avrupa üzerindeki baskıya ilişkin olarak ise, "Eğer ABD, Ukrayna'ya Tomahawk sağlarsa, bu durum şimdiye kadar tüm spekülasyonlara rağmen Taurus füzelerini vermeye direnen Almanya üzerindeki baskıyı şüphesiz artıracaktır. Bu hamle, özellikle Kerç Boğazı Köprüsü ve geleceği ile ilgili olarak stratejik manzarayı önemli ölçüde değiştiriyor" diyerek sözlerini tamamladı.
