Vücudun sağlıklı gelişimi için hayati öneme sahip olan iyot, tiroid hormonlarının üretiminde temel rol oynuyor. Ancak iyot eksikliği, özellikle çocuklarda büyüme geriliği, zekâ gelişiminde bozulma ve yetişkinlerde guatr gibi ciddi sorunlara yol açabiliyor. 21 Ekim Küresel İyot Eksikliği Bozukluklarını Önleme Günü’nde önemli uyarılarda bulunan Medipol Sağlık Grubu’ndan Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Fatih Kılıçlı, toplumda yeterli iyot alımının hayati önem taşıdığını vurguladı.
İyot eksikliği, dünya genelinde önlenebilir zekâ geriliğinin en yaygın nedenlerinden biri olarak kabul ediliyor. Tiroid hormonlarının üretiminde kilit görev üstlenen bu element yetersizliği, hem fiziksel hem zihinsel gelişimi olumsuz etkiliyor. 21 Ekim Küresel İyot Eksikliği Bozukluklarını Önleme Günü kapsamında açıklamalarda bulunan Medipol Acıbadem Bölge Hastanesi’nden Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Fatih Kılıçlı, “Toplumun iyot alım düzeyi, geleceğin sağlıklı nesilleri açısından kritik öneme sahip” dedi.
GEBELİKTE ZEKA GERİLİĞİNE YOL AÇABİLİR
İyot eksikliğinin özellikle gebelik döneminde ciddi risk oluşturduğunu vurgulayan Prof. Dr. Kılıçlı, “Gebelikte yetersiz iyot alımı zekâ geriliğe yol açar, doğumsal anomaliler, ölü doğumlar ve psikomotor gelişim bozuklukları görülebiliyor. Doğum sonrası dönemde çocukta guatr ve tiroid hormon eksiklikleri ortaya çıkabiliyor” ifadelerini kullandı. Prof. Dr. Kılıçlı, büyüme çağındaki çocuklarda iyot eksikliğinin gelişme geriliğine neden olabileceğini, erişkinlerde ise uzun süren eksikliğin tiroid bezinde nodülleşmeye ve kalıcı guatra yol açabileceğini belirtti.
KAYA TUZU VE GURME TUZLAR RİSK OLUŞTURUYOR
İyot eksikliğinin önlenmesinde en etkili yöntemin iyotlu sofra tuzu kullanımı olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Kılıçlı, “1990’lı yıllardan önce ülkemizde ciddi iyot eksikliği vardı. 2000’li yıllardan sonra sofra tuzlarına iyot eklenmesi zorunlu hale getirildi. Ancak kırsal bölgelerde hala iyot eksikliği sık görülüyor. Özellikle kaya tuzu ve gurme tuzların yaygınlaşması bu sorunu artırıyor. Çünkü bu tuzlar iyotla zenginleştirilmemişse, eksikliğe neden olabiliyor” diye konuştu.
HERKESİN İYOT TAKVİYESİ ALMASI DOĞRU DEĞİL
İyot desteğinin bilinçsizce kullanılmasının da risk taşıdığını belirten Prof. Dr. Kılıçlı, “İyot eksikliği kadar iyot fazlalığı da tiroid fonksiyonlarını bozabilir. Hashimoto tiroiditi gibi otoimmün hastalıklarda iyot alımı, tiroid bezinin hasarını artırabilir. Graves hastalığında ise hormon fazlalığına yol açabilir. Bu nedenle iyot takviyesi almadan önce mutlaka bir endokrinoloji uzmanına danışılmalıdır.”
GEBELİKTE GÜNLÜK 250 MİKROGRAM İYOT ALINMALI
Gebelik ve emzirme döneminde iyot ihtiyacının arttığını belirten Prof. Dr. Kılıçlı, “Erişkin bireylerde günlük iyot ihtiyacı yaklaşık 150 mikrogramken, gebelikte ve emzirme döneminde bu miktar 250 mikrogramın üzerine çıkarılmalıdır. Bu hem annenin hem de bebeğin sağlığı için kritik öneme sahiptir” dedi.
