Eski İngiliz liderden ‘ahlaksız’ itiraf: Ülkeyi çökerttik, kaos çıkardık, yanlış yaptık

İngiltere’nin eski Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Boris Johnson, katıldığı bir televizyon programında 2003 Irak işgaline dair tarihi nitelikte itirafta bulundu. Johnson, İngiliz-Amerikan koalisyonunun Saddam Hüseyin rejimini devirmesine rağmen, ülkenin geleceği için kapsamlı stratejiden yoksun olduğunu ve “ahlaki açıdan yanlış olan” bu hamlenin büyük felakete yol açtığını söyledi.

‘PLANSIZCA YIKTIK’

Boris Johnson, Irak’a yapılan askeri müdahalenin ardından yaşanan idari boşluğa ve kurumsal çöküşe dikkat çekti. Koalisyon güçlerinin, rejimi devirme odaklı bir harekat yürüttüğünü ancak ‘ertesi gün’ için herhangi hazırlığının olmadığını belirtti. Johnson, plansızlığı ifşa ettiği konuşmasında, “Saddam'ın yerine kimin geçeceğine dair hiçbir planımız yoktu. Baas Partisi'nin tamamını, yönetici elitlerin tamamını ortadan kaldırdık” dedi.

AHLAKİ YANLIŞ

Eski İngiliz lider, Baas Partisi’nin bütün idari kademelerinin tasfiye edilmesiyle birlikte devlet kurumlarının tamamen dağıtıldığını, ülkenin yönetim mekanizmasının çöktüğünü ve bu durumun kaçınılmaz olarak büyük bir kaos ortamını tetiklediğini dile getirdi.

Johnson, “Evleri yağmalandı, puro kutuları çalındı ve onları değiştirmeyi de düşünmüyorduk. İngiliz ve Amerikan diplomatları plansızlık içinde hareket etti. Bir basın toplantısında ‘şimdiki plan ne?’ diye sorduğumda, ‘bir yolculuğa çıkıyoruz’ dediler. Ne olacağı hakkında hiçbir fikirleri yoktu. Bu ahlaki açıdan tamamen yanlıştı.” sözlerini sarf etti.

İTİRAF GİBİ ÖZELEŞTİRİ

Eski Başbakan, Irak’a yapılan müdahalenin stratejik hata olmasının yanı sıra uluslararası hukuka ve evrensel ahlaki değerlere de aykırı olduğunu vurguladı. Johnson, bağımsız bir ülkenin rejimini yıkıp sonrasına dair hiçbir güvence sağlamamanın vahim sonuçlarını açıkça beyan etti. Koalisyonun yıkıcı rolüne odaklanıp inşa edici vizyonu es geçtiğini itiraf etti.

Johnson, şunları söyledi:

“Bağımsız ve egemen bir ülkeye girmiştik, siyasi rejimini, kurumlarını yıkmıştık, yöneticisinden kurtulmuştuk ama ülke için hiçbir planımız yoktu. İstikrar için, azınlıkları korumak için hiçbir planımız yoktu. Çok korkunçtu”

NE OLMUŞTU

20 Mart 2003'te Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere’nin oluşturduğu Çokuluslu Koalisyon Kuvvetleri’nin işgal saldırısıyla Irak’a girildi. Mayıs ayının başında rejim devrildi. Saddam Hüseyin daha sonra yakalandı, yargılandı ve idam edildi. ABD askerleri Irak’tan ancak 2011'de çekildi. 2003-2011 yılları arasında Irak’ta 461 bin kişi savaşa bağlı nedenlerle can verdi. Ülke bölündü. Merkezi hükümette İran’a alan açılarak Şii yapılanma oluşturuldu.