Kastamonu'da lise 3. sınıf öğrencisi 5 arkadaş, 15 yaşındaki bir kız için protez el tasarladı.
Gaziantep'te yaşayan ve doğuştan bir eli bulunmayan 15 yaşındaki Esma Özhan'ın ailesi, Kastamonu Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencilerinin üç boyutlu yazıcılarla projeler geliştirdiklerini öğrenince okul yönetimi ile iletişime geçti.
Bunun üzerine gönüllü olan 3. sınıf öğrencileri Oğuzhan Kadam, Mustafa Özdemir, Mehmet Ali Karakoç ve Mehmet Akif İnan ile Irak uyruklu Mümin Almola, Esma Özhan'a uygun protez el tasarlamak için çalışmaya başladı.
Öğrenciler, öğretmenlerinin desteğiyle yürüttükleri çalışma sonucunda 2 ayda üç boyutlu yazıcılarla Özhan'a uygun, bileğin hareket etmesiyle çalışan protez el geliştirdi.
Öğrenciler, çalışmasını tamamlayarak Özhan'a takılmak üzere protez eli Gaziantep'e gönderdi.
Bardak tutup, yemek yiyebilecek
Projede yer alan öğrencilerden Oğuzhan Kadam, doğuştan bir eli bulunmayan öğrenciyi öğrendiklerinde gönüllüler grubu oluşturduklarını söyledi.
Gruba 5 kişinin dahil olduğunu belirten Kadam, "Üç boyutlu yazıcılar ile çalışıyoruz. Protez el yapımı kolay olmuyor. Her parmak için bir hafta uğraşıyor, bilgisayarda programlıyoruz. Tasarladıktan sonra beş günde de yazıcıdan çıkıyor." dedi.
Sonraki aşamada birleştirme işlemini gerçekleştirdiklerini anlatan Kadam, "İpler ile parmakları birleştiriyoruz. Eli olmayan kişiler protez eli bileğine takıyor. Bilek hareket ettiğinde parmaklar kapanıyor. Gerçek gibi olmasa da Esma'ya bir el yaptık. Bununla bardak tutabilir, yemek yiyebilir, bisiklete binebilir, top oynayabilir." diye konuştu.
Mümin Almola da 4 yıldır Türkiye'de bulunduklarını dile getirerek, "Türkiye bize kucak açtı. Ben de vefa borcumu yerine getirmek için protez el yapan gruba dahil oldum." diye konuştu.
Bilişim teknolojileri öğretmeni Cumhur Torun ise çocukların gelişiminin çok hızlı olduğunu, bu nedenle protezlerin çok çabuk eskidiğine işaret etti.
Yaptıkları protezin maliyetinin düşük olduğunu aktaran Torun, "Amacımız çocuğun gelişimi yavaşlayıncaya kadar bu ellerin kullanılması. Gelişimi yavaşladıktan sonra da normal protez kullanmaya devam edebiliyor. Bir amacımız da koldaki veya eldeki kas kayıplarını önlemek." değerlendirmesinde bulundu.
İhtiyaç sahipleri için önemli
Esma Özhan, Kastamonu'daki öğrencilerin protez el yapmasının kendisini çok mutlu ettiğini dile getirerek, "Bu çalışma birçok anlam taşıyor. Bizim gibi engelli insanlara genellikle, 'vah vah' diye hayıflanarak bakılıyor. Bu proje sayesinde o insanlara gerekli cevap verilmiştir diye düşünüyorum. Gelecekte tıp veya astronomi okumak istiyorum." dedi.
Anne Zeliha Özhan ise Esma'nın ilk çocukları olduğunu belirterek, "Kaç doktora gittiysek bunun için bir şey yapılamayacağını söylediler. Biz de artık evimizde oturmaya karar verdik. Bizim gibi maddiyattan dolayı bunu temin edemeyen insanlar için çok önemli bir proje. Bunu yapanlar da daha lise öğrencisi, çok teşekkür ediyoruz kendilerine." diye konuştu.
Baba İbrahim Halil Özhan da özel sektörde işçi olarak çalıştığını aktararak, kızının projeden faydalanmasından mutlululuk duyduğunu söyledi.
