Putin'in Ukrayna'ya karşı başlattığı işgal girişimi sonrası ardı ardına Rusya ekonomisini vuran ekonomik yaptırımlar gelmeye devam ediyor.
ÖZEL ŞİRKETLER DE YAPTIRIMLARA KATILDI
Rusya ekonomisini zor duruma sokan yaptırımlara devletlerle beraber özel şirketler de katılmaya başladı.
Özel şirketlerin aldığı yaptırım kararları Rusya'daki tedarik zincirini ve piyasa dengesini sert bir şekilde vurabilir.
BOEİNG
Rusya’nın Ukrayna’ya düzenlediği işgalin ardından birçok ülke Rusya’ya yaptırımlar uygulamaya devam ederken, ABD’li havacılık ve uzay devi Boeing’den, Rus havayollarına karşı yaptırım kararı geldi. ABD havacılık ve uzay şirketi Boeing şirketi tarafından yapılan açıklamada, şirketin Rus havayollarına verdiği desteği askıya alacağı ifade edildi.
Boeing yaptığı açıklamada, "Moskova’daki başlıca çalışmalarımızı askıya aldık ve Ukrayna’nın başkenti Kiev’deki ofisimizi geçici olarak kapattık. Rus havayolları için parça, bakım ve teknik destek hizmetlerini de askıya alıyoruz. Çatışma devam ederken ekiplerimiz bölgedeki ekip arkadaşlarımızın güvenliğini sağlamaya odaklanmış durumda" ifadelerini kullandı.
EXXONMOBİL
ABD'li enerji devi ExxonMobil de Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sonrası bu ülkedeki operasyonlarını gözden geçiren şirketler arasına katıldı. Şirket, Rusya'daki Sakhalin-1 sahasındaki operasyonlarını durdurma kararı aldı.
TOTALENERGİES
Ukrayna'ya gerçekleştirdiği saldırılar nedeniyle ekonomik yaptırımlar uygulanan Rusya'ya karşı, Fransız enerji şirketi de yeni yatırım yapmayacağı yönünde bir karar açıkladı.
YAPTIRIMLAR RUS HALKINI VURMAYA BAŞLADI
Rusya’ya yönelik kapsamlı yaptırımlar, Rus halkını etkilemeye başladı.
Dolar/ruble paritesi, alınan kararların ardından dünkü ilk işlem gününde yüzde 21,64 artışla tarihte ilk defa 100 seviyesine, avro/ruble paritesi de yüzde 21,94 yükselişle 113,4'e kadar çıktı. Gelişmeler nedeniyle Moskova piyasaları kapalı kalırken, Rusya Merkez Bankası, yaptığı açıklamada ülkedeki nakit talebinin geçen haftaya göre 25 kat artarak 1,4 trilyon rubleye ulaştığını duyurdu.
Ülke vatandaşlarının ise banka kartlarında sorunlar yaşanabileceği endişesiyle ATM’ler önünde kuyruklar oluşturdukları görüldü.
Rusya'da vatandaşlar, gelişmelerden ötürü endişeli olduklarını ve kısa süre içerisinde barış sağlanması gerektiğini söylediler.
MAERSK
Deniz taşımacılığının yüzde 20'sine hakim olan dünyanın en büyük deniz taşımacılığı şirketi Maersk, Ukrayna'nın işgali nedeniyle Rusya'ya teslimatları ve Rusya'dan teslimatları askıya alacağını duyurdu.
APPLE VE NİKE
Teknoloji şirketi Apple ve giyim firması Nike'ın internet sitelerine girildiğinde, Rusya'ya yönelik teslimatların artık gerçekleştirilemeyeceğine yönelik uyarı yazısı görülüyor.
FORD VE BMW
ABD'nin büyük otomobil üreticilerinden Ford da ülkedeki operasyonlarını askıya aldığını açıkladı. Alman otomotiv devi BMW, Rusya'ya araç ihracatını ve ülke pazarına yönelik yerel üretimini durdurma kararı aldığını duyurdu.
MERCEDES, VOLKSWAGEN, GM, VOLVO, RENAULT...
Geçen hafta Renault'un Rusya'daki üretimini geçici olarak durdurmasının ardından, bu hafta ise ABD'li otomotiv üreticisi General Motors (GM), Alman Daimler ve Volkswagen ile İsveçli Volvo'da da Rusya'daki araç satışını durdurduklarını açıkladılar.
TİKTOK VE YOUTUBE
TikTok, Sputnik ve Russia Today'in (RT) hesaplarına Avrupa Birliği içinde erişimi engelleme kararı aldı. Benzer şekilde Youtube da Rusya'nın "propaganda ve yanlış bilgi yaymasını önlemek" amacıyla RT ve Sputnik'in Youtube kanallarını Avrupa'da erişime kapattığını duyurdu.
MASTERCARD VE VİSA
Mastercard ve Visa, ABD tarafından Rusya’ya uygulanan yaptırımlar doğrultusunda çok sayıda Rus finans kuruluşunu ödeme ağından engellediğini duyurdu.
FedEx ve UPS
Amerikan kargo devleri FedEx ve UPS, Ukrayna'ya saldırısından dolayı Rusya'ya yapılan sevkiyatları askıya aldıklarını duyurdu.
SHELL
Shell Yönetim Kurulu, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sonrası ülkedeki projelerden çekilme kararı aldı.
Bu kapsamda, şirket Sakhalin-II LNG tesisindeki yüzde 27,5 hissesini, Salym Petroleum Development ve Gydan enerji girişimindeki yüzde 50'şer hissesini elden çıkaracak, Gazprom ve ilgili kuruluşlardaki ortak girişimlerinden ise ayrılacak.
RUSYA'YA KARŞI YAPTIRIM LİSTESİ
ABD, İngiltere ve AB, Ukrayna'daki savaşa yanıt olarak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Dışişleri bakanı Sergey Lavrov'un mal varlıklarının dondurulmasını amaçlayan yaptırımları kabul etti.
Ayrıca, diğer ekonomik yaptırımlara ek olarak, Rus merkez bankasına yaptırımlar getirmeyi ve ülkeye bazı borç verenleri SWIFT küresel ödeme sisteminden çıkarmayı planlıyorlar. Japonya, Kanada, Avustralya ve Güney Kore de dahil olmak üzere diğer müttefikler de yaptırımları kabul etti.
Yaptırım kararı alınan kişilerin listesi şöyle;
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin: AB, ABD ve İngiltere'deki yabancıların elindeki varlıkları donduruldu, ancak bu bölgelere seyahat etmesine izin veriliyor. AB’nin açıklamasında göre, mal varlığının dondurulmasının nedeni, Donetsk ve Luhansk'ın bağımsızlığını tanıması, Rus silahlı kuvvetlerine bu bölgelere girme emri vermesi ve Ukrayna'nın tam ölçekli işgali.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov: "Ukrayna'nın toprak bütünlüğü, egemenliği ve bağımsızlığının yanı sıra Ukrayna'nın istikrar ve güvenliğini baltalayan eylemlerden sorumlu olduğu ve desteklediği" için AB, İngiltere ve ABD varlıklarının dondurulmasına karar verdi. Hala seyahat etmesine izin veriliyor.
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Rus Güvenlik Servisi (FSB) Başkanı Aleksandr Bortnikov: hem AB hem de ABD’deki varlıkları donduruldu, haklarında seyahat yasağı çıkarıldı.
Rus Silahlı Kuvvetleri Komutanı Valery Gerasimov: Şu anda İngiltere ve ABD'nin seyahat yasağı ve mal varlıklarının dondurulması listesinde. 2014'te AB tarafından kara listeye alındı
Rusya Parlamentosu: AB, Rus Duması'nın 351 üyesine seyahat yasağı ve mal varlıklarını dondurma listesine koyarak yaptırım uygularken, Birleşik Krallık bu önlemi yalnızca Donetsk ve Luhansk’ın bağımsızlığını tanımak için oy kullanan Duma üyelerine karşı aldı. Luhansk. ABD daha önce Duma başkanına yaptırım uygulamıştı.
Rus güvenlik konseyi: Konsey üyelerine AB ve ABD tarafından seyahat yasağı getirildi, varlıkları dondurma listelerinde yer alıyor.
Belarus yetkilileri: AB ve ABD, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik askeri saldırısını planlamaya yardımcı olan hükümet ve sınır yetkililerini seyahat yasağı listesine aldı, mal varlıklarını dondurdu.
Rusya'nın en genç milyarderi ve daha önce Putin'in kızı Katarina ile evli olan Kirill Shamalov: İngiltere'ye seyahat etmesi yasaklandı ve oradaki mal varlığı donduruldu.
Rusya'nın ikinci en büyük kredi kuruluşu VTB'nin başkan yardımcısı ve FSB başkanının oğlu Denis Bortnikov: İngiltere, AB ve ABD'de kara listeye alındı.
United Aircraft Corp'un yöneticisi Yury Slyusar ve devlete ait bir savunma holdingi olan Novikombank'ın yönetim kurulu başkanı Elena Georgieva: İngiltere'ye girişi yasaklandı.
Enerji, ulaşım ve inşaat sektörlerinde çıkarları olan özel yatırım şirketi Volga Group'u kontrol eden Rusya'nın altıncı en zengin oligarkı Gennady Timchenko: İngiltere'nin seyahati yasaklandı, varlıkları dondurma listesinde.
Rusya'daki gaz boru hatları için en büyük inşaat şirketi olan SMP Group'un ortak sahibi olan Rus oligark Boris Rotenberg ve Gazprom Drilling'in çoğunluk hissedarı olan yeğeni Igor Rotenberg: İngiltere yaptırımları altında.
AB'nin Ukrayna'ya Wagner Grubu paralı askerlerini göndermekten sorumlu olduğunu söylediği Yevgeny Prigozhin'in annesi ve eşi Violetta ve Lyubov Prigozhina: AB'den men edildi ve mal varlıkları dondurulacak.
Daha önce KGB'de görev yapmış bir Rus üst düzey yetkilisi ve politikacısı olan Sergei Ivanov ve Rus devlete ait elmas madenciliği şirketi Alrosa'nın CEO'su ve Gazprombank'ın yönetim kurulu üyesi olan oğlu Sergei, ABD yaptırımları listesinde yer alıyor. Rusya güvenlik konseyi sekreteri Nikolai Patrushev, oğlu Gazprom Neft'in eski CEO'su Andrey, oligark Igor Sechin ve Rosneft'in bölüm başkan yardımcısı oğlu Ivan da listede.
Promsvyazbank'ın başkanı ve Rus dış istihbaratının eski başkanının oğlu Petr Fradkov: İngiltere'de mal varlıklarının donduruldu ve seyahat yasağı listesinde yer alıyor.
Devlet bankalarının üst düzey yöneticileri: Alexander Vedyakhin (Sberbank), Andrey Puchkov ve Yuriy Soloviev (VTB) ile Soloviev'in eşi Galina Olegovna Ulyutina da ABD’nin yaptırım listesine eklendi.
BANKALAR VE FİNANSAL KURULUŞLAR
Rusya'nın Merkez Bankası: AB, "yatırım hizmetlerinin doğrudan veya dolaylı ticaretini"... 12 Nisan 2022'den sonra ihraç edilen menkul kıymetler ve para piyasası araçları yasaklıyor. Buna ek olarak, ABD, İngiltere, Kanada ve AB, "Rusya Merkez Bankası'nın uluslararası rezervlerin etkisini zayıflatacak şekilde kullanmasını engelleyecek kısıtlayıcı önlemler uygulamaya" çalışıyor.
SWIFT: ABD, Birleşik Krallık, Kanada ve AB'de "bu bankaların uluslararası finans sistemiyle bağlantısının kesilmesini ve küresel olarak faaliyet gösterme kabiliyetlerine zarar vermesini sağlamak" için "belirli" sayıda Rus bankası Swift uluslararası ödeme sisteminden çıkartacak. Bankalar henüz belli değil.
SBERBANK: ABD, Rusya'nın en büyük bankasını ve 25 yan kuruluşunu ABD finans sisteminden çıkardı. Yaptırımlar, Sberbank'ın ABD doları işlemlerine erişimini kısıtlıyor.
VTB Bank: ABD ve Birleşik Krallık, Rusya'nın batı finans sistemlerine yoğun şekilde maruz kalan ikinci en büyük bankasının varlıklarını dondurdu. Bu, bankanın ve bağlı kuruluşlarının Birleşik Krallık'ta veya ABD'de kendi vatandaşları ile herhangi bir iş yapamayacakları anlamına geliyor.
Alfa-Bank ve Bank Otkritie: Yeniden finansman için AB'de tahvil, hisse veya kredi ihracı konusunda AB yasağıyla karşı karşıyayken, ABD Alfa'ya borç ve öz sermaye kısıtlamaları ve Otkritie'ye tam blokaj yaptırımları uyguladı.
Sovcombank ve Novikombank: ABD, Sovcombank ve Novikombank'a karşı tam bloke edici yaptırımlar uygularken, Rus Tarım Bankası, Moskova Kredi Bankası ve Gazprombank'a yeni borç ve öz sermaye kısıtlamaları getirdi.
Industrial Savings Bank, Genbank ve Karadeniz Kalkınma ve Yeniden Yapılanma Bankası: İngiltere tarafından yaptırımlara tabi tutuldu.
Rusya hükümeti için önemli bir mali kalkınma kurumu ve önemli bir gelir kaynağı olan VEB.RF: AB tarafından yaptırımlara tabi tutuldu. ABD ve İngiltere'nin yaptırım listelerindeydi.
Belarus bankaları: ABD, Minsk'in Rus işgaline katılmasına tepki olarak iki devlet bankasına, Belinvestbank ve Bank Dabrabyt'e yaptırım uyguladı. Ek olarak, Minsk merkezli iki şirket - emlak grubu Belinvest-Mühendislik ve finansal kiralama şirketi CJSC Belbizneslizing - Belinvestbank adına hareket ettikleri için listeleniyor.
