Pandemi sonrası çip kriziyle boğuşan otomobil dünyası yeni bir krizin eşiğinde. Ham madde ve bozula arz-talep dengesiyle çip kıtlığı şimdi de Rusya-Ukrayna savaşından büyük bir yara daha alabilir.
NEON GAZI KRİZİ PATLAK VEREBİLİR
Çip üretiminde kullanılan nadir kimyasallardan olan Neon gazı tedariki Rusya-Ukrayna savaşıyla büyük bir risk altında.
Ukraynalı Iceblick, Ingas ve Cryoin şirketleri dünyanın Neon gazı arzının yüzde 70'inden fazlasını üretirken ABD ise kullandığı Neon gazının yüzde 80'ni Ukrayna'dan karşılıyor.
Neon Gazı üretim tesislerinde yaşanacak üretim düşüş ya da altyapı sıkıntısı, üretimi zorlu ve maliyetli olan yarı iletken çiplerin fiyatlarını çok daha yukarı taşıma riski barındırıyor.
[Yarı iletken çip üretimi] Yarı iletken çip üretimi
BİR ÇOK ÜRÜNE ZAM OLARAK YANSIR...
Günümüz üretim süreci ve ürünleri göz önüne alındığında; Neon Gazı arzında ve tedarikinde yaşana bir kriz başta otomobil olmak üzere, yarı iletken çip kullanan üretim tesislerin kullanılan araç-gereç ve makinalar, televizyon, beyaz eşya, elektronik eşya, bilgisayar ve cep telefonlarına kadar bir çok alanda zam olarak yansıması bekleniyor.
EN BÜYÜK ÜRETİCİ UKRAYNA
Yedek parça markalarının ana distribütörlüğünü yapan Motor Aşin CEO'su Saim Aşçı, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın otomotiv sektöründe küresel çapta yaşanan problemleri derinleştireceğine dikkat çekti.
Otomotivdeki küresel hammadde ihtiyacının yüzde 40'ını Rusya'nın karşıladığını ifade eden Aşçı, "ABD ve Avrupa ülkeleri, Ukrayna ve Rusya'dan tedarik ettiği kritik hammaddeleri ve komponentleri alternatif pazarlardan tedarik ederek üretimi regüle edebilir. Fakat bu durum sebebiyle araç başı üretim maliyetlerinin tekrar artacağını öngörüyoruz; iç pazar dahil otomotiv üretiminde ve tedarik sanayinde daralma ile karşı karşıya kalabiliriz." dedi.
Halihazırda otomotivin küresel boyutta birçok problemle yüz yüze kaldığını hatırlatan Saim Aşçı, şu bilgiyi verdi: "Otomotivde kullanılan nikelin tedarikinde dünyada üçüncü sırada yer alan Rusya, paladyumun da yüzde 40'ını tek başına karşılıyor. Ek olarak çip üretiminde kullanılan neon ve C4F6 (hekzaflorobütadien) gazlarının tedarikinde Rusya, Ukrayna ile birlikte en önemli tedarikçisi konumunda. ABD'nin yılda 8 milyon tondan fazla neon ve C4F6 türü gaz tükettiğini ve Ukrayna'dan ithal ettiğini de hatırlatmak istiyoruz."
‘İKİ ÜLKEYE İHRACATIMIZ 1 MİLYAR DOLAR’
Rus otomotiv pazarının geçen yıl yüzde 4.3 büyüme göstererek 1.67 milyon araç ürettiğini söyleyen Aşçı, ülkemizin otomotiv ihracatında 9'uncu sırada yer alan Rusya'ya, 2021'de 625 milyon dolarlık kısmı tedarik sanayi olmak üzere 705 milyon dolarlık ihracat yapıldığını belirtti. Ukrayna’ya yapılan ihracat ise 220 milyon dolar olmuştu. Motor Aşin CEO'su Saim Aşçı, “Otomotivde ihracatın büyük bölümünü AB ülkelerine yapan ülkemizin, savaş nedeniyle ekonomik darboğaza girecek olan bu ülkelerden pazar kaybı yaşama riskini göz ardı etmemek gerekiyor." dedi.