Diyarbakır’ın Ergani ilçesindeki yaklaşık 12 bin yıllık tarihî Çayönü Tepesi’nde yürütülen arkeolojik kazı çalışmaları, büyük oranda kadın işçilerin emeğiyle devam ediyor. İnsanlık tarihinin yerleşik yaşama geçiş sürecini aydınlatan bu önemli Neolitik yerleşim alanında, 37 işçiden 32’si tarım işçisi kadınlardan oluşurken, bilim heyetindeki kadın oranı da yüzde 65-70 bandında.
İlk kazılar 1964 yılında İstanbul Üniversitesi’nden Prof. Dr. Halet Çambel ile Chicago Üniversitesi’nden Prof. Dr. Robert John Braidwood tarafından başlatılan Çayönü, 61 yıldır aralıklarla sürdürülen çalışmalarla insanlık tarihine ışık tutuyor. Günümüzde Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nden Doç. Dr. Savaş Sarıaltun’un başkanlığında yürütülen projede, kadın işçilere öncelik verilmesinin sebepleri arasında yerelde istihdam sağlamak, aile ekonomisine katkıda bulunmak ve kültürel mirasın korunmasıyla yaygınlaştırılması yer alıyor.
