2026’da uygulanacak asgari ücret için masaya rakamlar bile gelmedi ama ürün fiyatlarına asgari ücret zamları yapılmaya başlandı. Gıdadan giyime, sanayi ürününden hizmet bedellerine kadar her üründe fiyat etiketleri değişmeye başladı. Her alışverişte "yılbaşından önce fiyat artacak, acele edin" uyarıları yapılırken, sebebi sorulduğunda "asgari ücret zammı" gösteriliyor. Henüz belirlenemeyen asgari ücret için şimdiden zam yapan işletmeler, bunu bir de rakam kesinleştikten sonra tekrarlıyor.
"TİCARET AHLAKI BOZULDU"
İstanbul Perakendeciler Federasyonu Yüksek İstişare Konseyi Üyesi Faruk Güzeldere, bu durumun fırsatçılık olduğunu ifade ederek, "Pandemi ve sonrasında piyasa bozuldu. 'Bir ürünün gerçek fiyatı nedir, maliyet nedir, üzerine ne kadar kar konulmalı' gibi soruların cevapları 'serbest piyasa ekonomisi' adı altında şekil değiştirdi. Ticaret ahlakı bozuldu. Asgari ücrete yüzde 50 zam yapıldıysa, ürünün fiyatı bu oranda arttı. Üründe tek maliyet ücret değil. Bugünlerde asgari ücrete zam pazarlığı yapılıyor ama şuna açıklık getirmeli. Bir işletmede, personel maliyetinin, ürün fiyatına etkisi yüzde 10 civarındadır. Yani o fiyatın yüzde 10'luk bölümüne asgari ücret artışı gelir. Bunun fiyata etkisi ise yüzde 3 ila yüzde 5 arasındadır. Daha fazla değil. Tabii bu ağırlık sektöre göre de değişir. Hizmet sektöründe ücretin fiyata etkisi daha yüksek olabilir. Üretime dair sektörlerde en önemli konu ham madde maliyetidir. Ardından enerji, kira, vergiler ve maaşlar gelir. Dolayısıyla ücret zammı kadar fiyat artırmak fırsatçılığa girer." dedi.
BAKANLIK DA DENETİMDE
Fahiş zamlar konusunda Ticaret Bakanlığı, denetimlerini sıklaştırdı. Zincir marketler ve büyük perakendecilerle yapılan toplantılarda, işçilik maliyetinin fiyata etkisinin oranlarının belli ve sınırlı olduğunu, bu nedenle "asgari ücret arttı" bahanesiyle fiyatların artmaması gerektiğini iş dünyasına bildirdi. Bu kapsamda sahada olan denetim ekipleri, fahiş fiyatları mercek altına aldı ve aykırılık tespiti halinde idari para cezaları kesilmeye devam ediyor.
